On how content motivates grammar
[Η αιτιακή σχέση περιεχομένου και γραμματικής]
Christine CALFOGLOU

The Language or form component of CLIL has mostly been discussed as a requirement for the teaching of specific content, as language of or for learning (cf. Doughty & Varela, 1998) and has dealt with lexical gains primarily (see, e.g., Costa, 2012; cf. Llinares & Whittaker, 2007). Within an assessment in CLIL context, Coyle et al. (2010) consider including ‘notions’ or ‘functions’ ‘or even’ (p.115) ’form-focused’ elements, like ‘the effective use of the past tense’ among them, which shows that form study is marginalized. This, however, I would argue, undermines the integration component. Drawing on the conception of grammar as a dynamic system that involves thinking (Larsen-Freeman, 2003) as well as on the idea advanced by cognitive grammarians that “… grammatical forms should be analysed as motivated by meaning” (Holme, 2012, p.6), the present article attempts to show that, within a CLIL context, form can be taught as emerging naturally out of the needs dictated by the specific type of thinking invited by the content selected. This is demonstrated through the presentation of a CLIL history project implemented with 98 learners in a lowersecondary education EFL context over a three-month period in two consecutive years and through tapping learners’ awareness of their grammar benefits.

Η τυπική, γλωσσική παράμετρος της Ολοκληρωμένης Εκμάθησης Περιεχομένου και Γλώσσας (CLIL) έχει κυρίως συζητηθεί ως προϋπόθεση για τη διδασκαλία του περιεχομένου (πρβλ. Doughty και Varela, 1998) και έχει επικεντρωθεί σε λεξιλογικά οφέλη (βλ. Costa, 2012; πρβλ. Llinares και Whittaker, 2007). Οι Coyle κ.ά. (2010) αναφέρονται στη χρήση «ακόμη και» τυπικών στοιχείων, όπως η «κατάλληλη χρήση παρελθοντικών χρόνων», στην αξιολόγηση στο πλαίσιο της CLIL, αναδεικνύοντας εμμέσως την περιθωριοποίηση του γλωσσικού στοιχείου. Όμως αυτό υπονομεύει, κατά την άποψή μου, την ολοκληρωμένη εκμάθηση. Ορμώμενη από την αντίληψη της γραμματικής ως δυναμικού συστήματος που εμπεριέχει σκέψη (Larsen-Freeman, 2003) καθώς και από την άποψη των γνωστικών γλωσσολόγων για την αιτιακή σχέση νοήματος και γραμματικής (Holme, 2012), η ερευνήτρια, στο παρόν άρθρο, προσπαθεί να αναδείξει την αιτιακή σχέση περιεχομένου- μορφής στο πλαίσιο της CLIL, παρουσιάζοντας μία τρίμηνη σειρά μαθημάτων Ιστορίας στα Αγγλικά (CLIL) σε 98 μαθητές Γυμνασίου σε δύο σχολικά έτη, με αναφορά επίσης σε δεδομένα σχετικά με την αντίληψη των μαθητών ως προς τα γλωσσικά οφέλη που αποκόμισαν.

Keywords: CLIL, form, cognitive grammar, history.